LGBT Italiaanse kunst: Artemisia Gentileschi

Italiaanse LGBT-kunstenaars hebben een sleutelrol gespeeld bij het vormgeven van westerse kunst. Denk aan Michaelangelo en Leonardo da Vinci. Dat gezegd hebbende, hebben vrouwelijke kunstenaars weinig sporen nagelaten in de Renaissance en de vroegmoderne tijd. Omdat er maar weinig artistieke carrièrepaden voor vrouwen openstonden, hadden ze niet echt een kans. Er zijn echter enkele opmerkelijke uitzonderingen.

Artemisia Gentileschi was een baanbrekende vrouwelijke kunstenaar en verhalenverteller. Haar werk is na haar dood grotendeels vergeten, maar dat begint te veranderen. Een tentoonstelling van haar werken in de National Gallery in 2021-2021 brengt haar belangrijkste werken voor het eerst naar het VK. Ze hoefde maar vierhonderd jaar te wachten.

Van zelfportretten tot bijbelse afbeeldingen, haar werk is visceraal, persoonlijk en vaak gewelddadig. In haar “Zelfportret als luitspeler” staart ze met een ijzeren bedoeling vanaf haar doek. Haar grootste invloed was Caravaggio en ze wordt geassocieerd met de barokperiode.

Jarenlang heeft haar levensverhaal haar kunst overschaduwd. Als pionier op het gebied van feminisme heeft ze veel nieuwe wegen ingeslagen. Maar een recente kritische analyse heeft de aandacht van haar verhaal naar haar werk verlegd. Ze wordt algemeen beschouwd als een van de beste 17e-eeuwse schilders. Dat gezegd hebbende, haar beste werken zijn nauw verbonden met haar persoonlijke leven.

Haar kunst werd gevoed door een traumatisch incident uit haar jeugd. Op zeventienjarige leeftijd werd ze verkracht door de kunstenaar Agonostino Tassi. Hij was toen populair, hoewel zijn werk nu in de vergetelheid is geraakt, in tegenstelling tot het werk van zijn slachtoffer - de zoetste wraak voor een kunstenaar. Haar vader daagde Tassi voor de rechter en een lange en zeer openbare strijd begon. Verrassend genoeg is er een volledig transcript van de 400 jaar oude rechtszaak bewaard gebleven. Artemisia geeft een grafische beschrijving van de aanranding. Ze vocht terug, waardoor hij aanzienlijk gewond raakte. Ze bleef seks met hem hebben na de aanval in de hoop dat ze zouden trouwen. Dat had de deal moeten zijn, maar Tassi weigerde. Tassi's populariteit en pauselijke connecties werkten in zijn voordeel. Artemisia kreeg uiteindelijk de schuld van het incident en werd gemarteld.

In een cultuur die is opgebouwd rond eer en schaamte, had het het einde van haar moeten zijn. De publiciteit van het proces werkte uiteindelijk in haar voordeel. Haar briljante kunstwerken en bekendheid maakten haar een grote naam in de jaren 1620.

In de vroege kunstwerken die haar beroemd maakten, schilderde ze vaak brute scènes die duidelijk waren geïnspireerd door haar aanranding en daaropvolgend proces. Haar meest arresterende werk is een afbeelding van het bijbelse verhaal van Judith Slaying Holofernes. Het apocriefe verhaal beschrijft de moord op een Assyrische generaal door een Israëlische vrouw. Ze doodt de generaal met de hulp van haar dienstmaagd.

Artemisia's schilderij toont de twee vrouwen die al hun kracht gebruiken om Holofernes vast te pinnen en te doden. Omdat ze mannelijk geweld had meegemaakt, wist ze precies hoe ze de scène moest weergeven. Ze maakt duidelijk dat er twee vrouwen nodig zijn om zo'n fysiek imposante man aan te nemen. Je kunt zien dat ze al hun kracht gebruiken om de daad te doen. Het is een brutaal realistische voorstelling. Ze toont de wreedheid die ze zelf heeft meegemaakt.

Ze vond succes in Florence, Rome en Venetië. Haar beroemdheid verspreidde zich over heel Europa. Charles I van Engeland nodigde haar uit voor zijn hof. Ze nam het aanbod en bleef schilderen, maar haar mooiste werken lagen achter haar. Ze slaagde erin om Engeland te ontvluchten vlak voor het uitbreken van de burgeroorlog en leefde haar laatste jaren in Napels.

Hoewel ze geen LGBT + -kunstenaar was, hebben haar werken een zeer vrouwelijke kwaliteit en hebben ze veel Gaykunstenaars en feministen geïnspireerd. Vrouwen krijgen dominante posities in haar werk, of ze nu poseren of Assyrische generaals doden. Terwijl Sint-Sebastiaan een artistiek icoon voor Gayseksuele mannen werd, spreken Artemisia's schilderijen tot queer kunstliefhebbers. Ze was een buitenstaander die haar waarheid leefde in een tijd dat je daarvoor vermoord of verbannen kon worden. Vier eeuwen later resoneert haar werk nog steeds.